Điềm Phùng Thị, tên thật là Phùng Thị Cúc (1920-2002), là một tượng đài lớn trong lĩnh vực điêu khắc toàn cầu. Bà đã được vinh danh trong Từ điển LaRousse: Nghệ thuật thế kỷ XX và được công nhận như một danh họa lỗi lạc trong nghệ thuật điêu khắc. Bên cạnh đó, bà còn giữ vị trí Viện sĩ Thông tấn của Viện Hàn lâm Khoa học, Văn học và Nghệ thuật châu Âu.
Contents
Tiểu Sử Cuộc Đời Của Hoạ Sĩ Điềm Phùng Thị
Điềm Phùng Thị, sinh ngày 18 tháng 8 năm 1920 tại làng Châu Ê, xã Thủy Bằng, gần Huế, nhưng quê gốc của bà ở xã Bùi Xá, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh. Bà là con của cụ ông Phùng Duy Cẩn, một quan viên triều Nguyễn có đóng góp trong việc xây dựng Lăng Khải Định.
Mẹ của Điềm Phùng Thị qua đời khi bà mới 3 tuổi, và bà lớn lên theo cha ở Tây Nguyên. Đã từ rất nhỏ, bà đã đi theo cha đi công tác khắp các tỉnh vùng cao nguyên trung phần suốt 9 năm, trước khi trở về Huế và bắt đầu học tiểu học.
Năm 1946, Điềm Phùng Thị tốt nghiệp nha khoa tại Đại học Y khoa Hà Nội, trong khóa đầu tiên của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Lúc đó, cả nước đang trong cuộc kháng chiến chống lại thực dân Pháp, và bà đã tham gia vào vùng tự do để hỗ trợ cuộc kháng chiến. Sau khi mắc phải một căn bệnh nghiêm trọng, Điềm Phùng Thị được chuyển sang Pháp để điều trị. Tại Pháp, sau khi bình phục, bà tiếp tục nghiên cứu và tốt nghiệp tiến sĩ nha khoa tại đây. Tại Pháp, bà gặp và kết hôn với người đồng nghiệp là ông Bửu Điềm, từ đó lấy tên là Điềm Phùng Thị.
Cuộc đời của Điềm Phùng Thị là một hành trình vượt qua khó khăn, từ sự mồ côi sớm đến việc học tập và hy sinh cho đất nước, rồi tìm được hạnh phúc gia đình và sự nghiệp nghệ thuật vĩ đại sau đó.
Con Đường Nghệ Thuật
Điềm Phùng Thị, sinh ngày 18 tháng 8 năm 1920 tại làng Châu Ê, xã Thủy Bằng, gần Huế, là một họa sĩ điêu khắc vĩ đại của thế giới. Dù đã 30 tuổi mới bắt đầu với nghệ thuật điêu khắc, nhưng bước đầu tiên của bà đã mang lại sự chú ý và công nhận rộng rãi. Năm 46 tuổi, cuộc triển lãm đầu tiên của bà tại Pháp đã thu hút sự quan tâm nồng nhiệt từ công chúng, mở ra hành trình nghệ thuật của Điềm Phùng Thị.
Suốt cuộc đời, bà đã tổ chức nhiều triển lãm lớn tại Pháp và các nước châu u khác như Đức, Ý, Đan Mạch, Thụy Sĩ. Tên tuổi của Điềm Phùng Thị đã vươn xa, được biết đến khắp châu u nhờ vào phong cách điêu khắc độc đáo của bà. Giáo sư Mady Ménier từ Đại học Paris I đã ca ngợi sự tinh tế và đơn giản hóa của Điềm Phùng Thị trong từng hình thể điêu khắc, đặc biệt là việc sáng tạo từ các mẫu gỗ thừa thành những tác phẩm mang tầm vóc nghệ thuật toàn cầu.
Năm 1991, Điềm Phùng Thị cùng với họa sĩ trừu tượng nổi tiếng Ziao Wou Ki từ Trung Quốc được danh sách những tài năng lớn của nghệ thuật thế kỷ XX của từ điển Larousse ghi nhận. Bà được bầu làm Viện sĩ Thông tấn của Viện Hàn lâm Khoa học, Văn học và Nghệ thuật châu Âu vào năm 1992.
Cuối đời, bà quay về Việt Nam nhiều lần và tổ chức các triển lãm tại Hà Nội, Huế và TP.HCM. Đặc biệt, nhà trưng bày nghệ thuật mang tên bà tại Huế đã trở thành một điểm sáng của văn hóa nghệ thuật Việt Nam. Điềm Phùng Thị ra đi vào ngày 29 tháng 1 năm 2002 tại Thừa Thiên – Huế, để lại một di sản nghệ thuật vĩ đại và tình yêu sâu sắc đối với nghệ thuật và đất nước.
Phong Cách Nghệ Thuật
Nghệ sĩ Điềm Phùng Thị đã để lại dấu ấn sâu sắc trong nghệ thuật điêu khắc với phong cách hiện đại đầy độc đáo và triết lý phương Đông. Những tác phẩm của bà không bao giờ có góc cạnh, luôn được làm mềm mại bằng những đường cong tinh tế, gợi nhắc đến sự gắn kết với mẹ hiền, quê hương và nguồn gốc của mọi vật thể. Bà đã sáng tạo một loại hình điêu khắc lắp ghép và biến tấu từ bảy mô đun hình học, mà nhà phê bình nghệ thuật Raymond Cogniat gọi là mẫu tự, và giáo sư Trần Văn Khê gọi là 7 nốt nhạc.
Từ những mẫu gỗ thừa ngẫu nhiên như hình vuông, chữ nhật, hình thang, Điềm Phùng Thị đã khám phá và lựa chọn ra 10 ký hiệu ban đầu. Qua quá trình tiến hóa nghệ thuật của bà, những ký hiệu này đã được biến đổi và lắp ghép thành 7 chữ cái độc đáo, tạo ra một thế giới hình tượng phù hợp với phong cách nghệ thuật đậm chất Á Đông và tinh tế của nghệ sĩ.
Điềm Phùng Thị không chỉ là một nghệ sĩ với danh tiếng vang dội tại Pháp và châu Âu mà còn là người gắn bó mật thiết với tình yêu dân tộc và triết lý sâu sắc. Tác phẩm của bà không chỉ đơn thuần là những tượng điêu khắc mà là những dấu ấn văn hóa, triết lý và tinh thần sáng tạo mang tính thời đại.
Các Tác Phẩm Tiêu Biểu
