Hoàng Tích Chù, sinh năm 1912 và qua đời vào ngày 20 tháng 10 năm 2003, là một trong những họa sĩ nổi bật trong lĩnh vực tranh sơn mài tại Việt Nam. Ông được biết đến với tác phẩm nổi tiếng nhất là bức tranh “Tổ đổi công” (1958), một tác phẩm gắn liền với tinh thần và hình ảnh của người lao động Việt Nam trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Contents
Tiểu Sử Cuộc Đời Của Hoạ Sĩ Hoàng Tích Chù
Hoàng Tích Chù sinh năm 1912 tại Hà Bắc, quê ở làng Phù Lưu, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, trong một gia đình có truyền thống học thuật và nghệ thuật. Ông là con trai thứ hai của Hoàng Tích Phụng, một nhà Nho đã từng làm tri phủ và tham gia vào Đông Kinh Nghĩa Thục. Gia đình ông còn nổi tiếng với các con cháu gồm nhà báo Hoàng Tích Chu, nhà viết kịch Hoàng Tích Linh, bác sĩ Hoàng Tích Tộ, và nhà biên kịch Hoàng Tích Chỉ.
Năm 1929, ông bắt đầu học lớp dự bị tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Với hoàn cảnh gia đình khó khăn, ông phải nhiều lần thi đậu mới vào được vào Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương vào năm 1936, cùng khoá học với các danh họa như Nguyễn Văn Tỵ, Nguyễn Tiến Chung, Bùi Trang Chước. Ông tốt nghiệp vào năm 1941 và sau đó mở xưởng vẽ tại phố Hàng Khoai, trở thành một trong bốn họa sĩ đầu tiên ở Hà Nội thành lập xưởng sơn mài.
Ngoài hoạt động sáng tạo, Hoàng Tích Chù còn tham gia các hoạt động nghệ thuật quan trọng như Salon Unique và các triển lãm của FARTA. Năm 1944, ông tham gia Ban kịch Đông Phương, nắm giữ chức trưởng ban và chịu trách nhiệm phần hóa trang cho ban.
Con Đường Nghệ Thuật
Hoàng Tích Chù là một họa sĩ và nhà văn có sự nghiệp dày dặn và ảnh hưởng lớn đối với nghệ thuật và văn hóa Việt Nam. Sau khi tham gia vào phong trào Cách mạng tháng 8, ông trở thành một trong những giảng viên đầu tiên của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Hà Nội vào giai đoạn 1945-1946. Ông đã thể hiện tài năng của mình qua bức tranh sơn dầu “Đêm hoa đăng”, một tác phẩm nổi bật trong liên hoan “Tuần lễ vàng” và sau này được trưng bày tại Bảo tàng Đức Minh.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, ông hoạt động tích cực trong Hội Liên Việt Kháng chiến và sau đó tham gia vào việc vẽ tranh tuyên truyền và dạy học ngắn hạn trong quân đội. Năm 1947, ông gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam và trở thành một trong những nghệ sĩ chủ chốt tham gia vào cuộc cách mạng văn hóa của đất nước.
Sau khi hòa bình được thiết lập, Hoàng Tích Chù tiếp tục công việc giảng dạy tại Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội từ năm 1956 đến 1969. Ông cũng là một trong những người sáng lập và hoạt động chủ chốt của Hội Mỹ thuật Việt Nam, góp phần quan trọng trong việc phát triển và thúc đẩy nghệ thuật đương đại tại Việt Nam.
Ngoài hoạt động giảng dạy và tổ chức, Hoàng Tích Chù còn có những thành tựu rực rỡ trong sự nghiệp nghệ thuật cá nhân. Ông đã giành được nhiều giải thưởng quốc tế và trong nước, đặc biệt là tại các Triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc và các triển lãm quốc tế ở Đức, Ba Lan và Ấn Độ trong những năm 1957-1960.
Với kinh nghiệm và tài năng của mình, ông được giao trách nhiệm phụ trách trang trí Hội trường của Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ ba vào năm 1960, một công việc có ý nghĩa lịch sử và văn hóa quan trọng. Sau khi nghỉ hưu, ông tiếp tục đảm nhận vai trò Viện trưởng Viện Mỹ nghệ Hà Nội, góp phần trong việc phát triển và giáo dục nghệ thuật cho thế hệ sau.
Hoàng Tích Chù qua đời vào ngày 20 tháng 10 năm 2003, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người hâm mộ nghệ thuật và là một trong những họa sĩ vĩ đại của nền nghệ thuật Việt Nam.
Phong Cách Nghệ Thuật
Phong cách nghệ thuật của Hoàng Tích Chù được biết đến là sự kết hợp hài hòa giữa nền văn hóa truyền thống Việt Nam và ảnh hưởng của các phong cách nghệ thuật hiện đại phương Tây. Ông đã có những đóng góp quan trọng và ấn tượng trong nghệ thuật sơn dầu và sơn mài.
Sơn dầu
Hoàng Tích Chù là một trong những họa sĩ hàng đầu sử dụng kỹ thuật sơn dầu tại Việt Nam. Tác phẩm của ông thường tái hiện chân dung, phong cảnh và các chủ đề về đời sống văn hóa, xã hội Việt Nam, với sự tập trung vào chi tiết và màu sắc sinh động. Phong cách sơn dầu của ông thường mang đậm tính chất thực tế và sinh động, thể hiện sự tinh tế trong việc sử dụng ánh sáng và bóng để tạo nên không gian và chiều sâu cho tác phẩm.
Sơn mài
Ngoài sơn dầu, Hoàng Tích Chù còn là một chuyên gia về sơn mài, một kỹ thuật truyền thống của nghệ thuật nổi tiếng của Việt Nam. Ông đã tự viết giáo trình về sơn mài và cống hiến nhiều cho việc giảng dạy và phát triển loại hình nghệ thuật này tại Việt Nam. Tác phẩm sơn mài của ông thường thể hiện sự tinh tế trong kỹ thuật, với các họa tiết trang trí phức tạp và sử dụng màu sắc rực rỡ.
Tính phóng khoáng và cá tính
Phong cách nghệ thuật của Hoàng Tích Chù không chỉ là sự kỹ lưỡng trong chi tiết mà còn phản ánh sự sáng tạo và tính cá nhân của ông. Ông thường sử dụng những nét vẽ mạnh mẽ và đôi khi trừu tượng hóa chủ đề để thể hiện quan điểm và cảm xúc cá nhân.
Giao thoa văn hóa
Trong các tác phẩm của mình, Hoàng Tích Chù thường giao thoa giữa các yếu tố văn hóa truyền thống Việt Nam và những ảnh hưởng từ nghệ thuật phương Tây, từ đó tạo nên một phong cách đặc trưng và đa chiều. Sự kết hợp này không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn thể hiện sự sâu sắc trong hiểu biết và đánh giá về nghệ thuật.
Tổng thể, phong cách nghệ thuật của Hoàng Tích Chù được đánh giá cao về sự đa dạng, sáng tạo và khả năng tương tác với nền văn hóa truyền thống và hiện đại, làm nổi bật ông trong làng nghệ thuật Việt Nam và quốc tế.
Các Tác Phẩm Tiêu Biểu
Tổ đội công
Đêm hậu cứ
Phong cảnh chùa thầy
