Contents
Tiểu Sử Cuộc Đời Hoạ Sĩ Lê Lam
Họa sĩ Lê Lam, tên thật Vũ Quốc Ái, sinh năm 1931 tại xã Hải Bối, huyện Đông Anh, Hà Nội, là một trong những danh nhân nghệ thuật hàng đầu của Việt Nam. Ông đã tốt nghiệp Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam khóa Kháng chiến tại chiến khu Việt Bắc vào năm 1953, trước khi chuyển đến nghiên cứu tại Trường Đại học Mỹ thuật Matxcơva, được biết đến với tên gọi Surikov. Sau đó, ông tiếp tục nghiên cứu tại Trường Đại học Mỹ thuật quốc gia Kiev.
Con Đường Nghệ Thuật
Họa sĩ Lê Lam, hay Vũ Quốc Ái, sinh ra tại xã Hải Bối, huyện Đông Anh, Hà Nội vào năm 1931, là một trong những nghệ sĩ hàng đầu của Việt Nam với sự nghiệp đáng nể và đầy cống hiến. Sau khi tốt nghiệp từ Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam vào năm 1953 trong khóa Kháng chiến tại chiến khu Việt Bắc, ông tiếp tục hành trình nghệ thuật của mình với sự thăng tiến và trải nghiệm đáng kể.
Năm 1958, ông được chọn để đi học tại Trường Đại học Mỹ thuật Quốc gia Kiev, Liên Xô, trước khi quay trở về nước và gia nhập đội ngũ giảng dạy tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật công nghiệp, nay là Trường Đại học Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội. Với sự tâm huyết và năng khiếu vượt trội, ông đã truyền đam mê nghệ thuật cho nhiều thế hệ học trò.
Năm 1964, ông bước vào vai trò quan trọng trong công tác báo chí, làm việc tại Phòng Thư ký tòa soạn và đồng thời hoạt động tích cực trong việc sáng tác tranh minh họa cho các bài báo, đặc biệt là những bài về chiến trường. Với tài năng và lòng nhiệt huyết, ông đã tạo ra những tác phẩm nghệ thuật sâu sắc, góp phần tuyên truyền chính sách và đường lối của Đảng, Nhà nước và Quân đội, khích lệ tinh thần của quân dân trong công cuộc chiến đấu.
Ngoài sự nghiệp giảng dạy và làm báo, ông còn tự nguyện dành thời gian để tập trung sáng tác, với nhiều triển lãm nổi bật như “Từ tuyến đầu Tổ quốc”, ghi nhận lòng kiên cường và bất khuất của những chiến sĩ tại miền Nam. Sự đóng góp của ông không chỉ được biết đến qua nghệ thuật mà còn qua những hành động thực tế, thể hiện lòng yêu nước sâu sắc và niềm đam mê với hội họa.
Lê Lam/Vũ Quốc Ái qua đời vào năm 2022, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử nghệ thuật Việt Nam, là một nghệ sĩ với tâm hồn chiến sĩ và tình yêu dành cho Tổ quốc không bao giờ phai nhạt.
Phong Cách Nghệ Thuật
Họa sĩ Lê Lam không chỉ là một nghệ sĩ mà còn là một người chiến sĩ trên bút giấy, với sự tâm huyết mãnh liệt với đề tài dân tộc và chiến tranh. Bức tranh “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược” là một trong những tác phẩm nổi bật, vẽ lên hình ảnh các nhân vật bình dân như Má Hai, Má Tư, Ông Năm Châu Công, Út Tiên giao liên, lão đồng chí Sáu, bác Hai Hùng… Các nhân vật này không chỉ là biểu tượng của sự bền bỉ và quyết tâm của dân tộc Việt Nam, mà còn là những người hùng thầm lặng trong cuộc chiến.
Phong cách nghệ thuật của Lê Lam thể hiện sự tường tận và chân thực trong từng nét vẽ, từng chi tiết, tái hiện lại những cảnh chiến tranh sống động và bi kịch của nhân dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Bức tranh “Dừng lại” ví dụ cho sự tương phản sắc nét giữa người phụ nữ Việt Nam yếu đuối, nhưng với tinh thần mạnh mẽ và kiên cường đứng lên chống lại sức mạnh vũ khí tối tân của địch. Sự sắc nét trong tư duy chiến thuật và khả năng tái hiện chân thực cảnh chiến trường qua nét vẽ của Lê Lam đã khiến Bác Hồ phải công nhận đó là một tác phẩm vượt xa nghệ thuật, mà là một vũ khí tinh thần mạnh mẽ, truyền tải thông điệp đến toàn dân và thế giới.
Gần 10 năm làm việc, với hơn 3.000 bức ký họa và nhiều tác phẩm nổi tiếng như “Đồng khởi Bến Tre”, “Đội quân tóc dài”, “Người du kích Long An”, Lê Lam đã khẳng định sự nghiệp và tài năng của mình trong lĩnh vực hội họa. Sự chân thành và sâu sắc trong cảm xúc dân tộc được thể hiện rõ nét trong từng nét vẽ của ông, cùng với sự tinh tế trong việc sắp đặt cảnh vật và biểu hiện cảm xúc của nhân vật, đã tạo nên những tác phẩm nghệ thuật sâu sắc và ý nghĩa, góp phần lớn vào lịch sử nghệ thuật và văn hóa dân tộc Việt Nam.
Các Tác Phẩm Tiêu Biểu
Má Tám – Lê Lam
Chân dung thanh niên xung phong – Lê Lam
Bức tranh cổ động Bảo vệ chính quyền nhân dân – Lê Lam
