Lê Văn Đệ (1906-1966) là một họa sĩ vĩ đại của Việt Nam. Ông vượt qua kỳ thi thủ khoa khóa I của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương vào năm 1930 và từng đảm nhận vai trò quan trọng như Giám đốc đầu tiên của Trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn từ năm 1954 đến 1966.
Lê Văn Đệ còn nổi tiếng với việc được giao trách nhiệm trang trí cho lễ đài tại Quảng trường Ba Đình vào ngày 2 tháng 9 năm 1945, một sự kiện mang tính cách mạng quan trọng trong lịch sử dân tộc. Ông đã góp phần không nhỏ vào việc tôn vinh và vẽ lên những diễn biến lịch sử quan trọng của đất nước thông qua nghệ thuật của mình.
Tiểu Sử Cuộc Đời Hoạ Sĩ Lê Văn Đệ
Họa sĩ Lê Văn Đệ sinh ngày 24 tháng 8 năm 1906, tại Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre, trong một gia đình giàu có. Cha của ông là ông Lê Quang Hòe, người từng là cai tổng Minh Đạt và hàm Tri huyện, là một nhà nho và nổi tiếng trong lĩnh vực Đông y. Lê Văn Đệ là người con thứ 10 trong tổng số 13 anh chị em của gia đình.
Xuất thân từ một gia đình theo đạo Nho, Lê Văn Đệ được nuôi dưỡng trong một môi trường giáo dục chu đáo. Thời thơ ấu, ông theo học tại trường tiểu học ở quê nhà. Sau khi hoàn thành bậc tiểu học, với sự hỗ trợ từ gia đình, ông được gửi đến Sài Gòn để theo học tại trường Trung học Lasan Taberd.
Con Đường Nghệ Thuật
Lê Văn Đệ, sinh năm 1906 tại Mỏ Cày, Bến Tre, được dạy dỗ trong một gia đình giàu có và truyền thống Nho giáo. Từ nhỏ, ông đã thể hiện đam mê với nghệ thuật hội họa và được ngợi khen về khả năng vẽ nhanh và tài năng. Sau khi hoàn thành bậc tiểu học, ông được gửi đến Sài Gòn để học tại trường Trung học Lasan Taberd.
Năm 1925, Lê Văn Đệ thi vào Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương tại Hà Nội, và là một trong số 8 học sinh đầu tiên của khóa học này. Tại đây, ông luôn nổi bật với thành tích học tập xuất sắc và sở trường với tranh lụa, tranh sơn dầu và bích họa, mang phong cách tân cổ điển.
Sau khi tốt nghiệp thủ khoa vào năm 1930, ông được học bổng của hội SAMPIC và sang Pháp để theo học tại trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Pháp ở Paris. Tại đây, tác phẩm của ông đã gây được sự chú ý và được triển lãm tại nhiều sự kiện nghệ thuật quan trọng. Ông đoạt giải nhì tại Triển lãm Hội Nghệ sĩ quốc gia Pháp năm 1933 và các tác phẩm được mua để trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Luxembourg.
Năm 1936, Lê Văn Đệ tiếp tục du học tại Roma (Ý) và Athena (Hy Lạp), nơi ông được Giám mục Celso-Costantins rửa tội và nhận tên thánh Celso-Léon Lê Văn Đệ. Tại Triển lãm Báo chí Công giáo Thế giới tại Rome cùng năm, ông giành giải nhất với hai bức bích họa nổi tiếng được lưu trữ tại Bảo tàng Vatican.
Trở về Việt Nam vào năm 1938, ông tiếp tục sáng tác và nghiên cứu về hội họa dân tộc và phương Đông. Ông thành lập nhóm Nghệ thuật An Nam vào năm 1942, tổ chức các triển lãm nổi bật và góp phần phát triển nghệ thuật miền Nam. Ông cũng tham gia trang trí lễ đài trong Lễ Tuyên ngôn Độc lập Việt Nam năm 1945 và từ năm 1954 đến khi qua đời vào năm 1966, ông là giám đốc trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn, đào tạo nhiều thế hệ họa sĩ nổi tiếng như Lê Thành Nhơn và Đỗ Quang Em.
Lê Văn Đệ qua đời vào ngày 16 tháng 3 năm 1966 tại Sài Gòn, và để vinh danh tài năng và đóng góp của ông, một bức tượng chân dung ông đã được dựng tại trường Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn, hiện nay được lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Các Tác Phẩm Tiêu Biểu
Tác phẩm “Trong Gia Đình” (1934)
Tác phẩm “Ba cậu bé”
Tác phẩm “Nắng Hè”
