Contents
Tiểu Sử Cuộc Đời Hoạ Sĩ Nguyễn Cương
Nguyễn Cương, tên thật là Nguyễn Văn Cương, sinh năm 1943 tại Hải Phòng, đã có một sự nghiệp nghệ thuật đầy ấn tượng kéo dài suốt 45 năm. Ông từng giữ chức vụ Giám đốc Xưởng Mỹ thuật Quân đội, nơi ông có cơ hội phát triển và thể hiện tài năng của mình.
Trong suốt sự nghiệp, Nguyễn Cương đã sáng tác khoảng 500 bức tranh, phần lớn là tranh sơn mài, thể loại mà ông đặc biệt yêu thích và thành thạo. Tranh sơn mài của ông nổi bật với kỹ thuật tinh xảo và sự sáng tạo, mang lại những tác phẩm vừa đẹp mắt vừa sâu lắng.
Ngoài hội họa, Nguyễn Cương còn sáng tác nhiều tranh tường khổ lớn, góp phần làm đẹp cho nhiều không gian công cộng và công trình kiến trúc. Ông cũng thực hành điêu khắc, tạo ra những tác phẩm ba chiều đầy sức sống và nghệ thuật.
Nguyễn Cương không chỉ là một họa sĩ tài năng mà còn là một nghệ sĩ đa dạng, không ngừng khám phá và mở rộng giới hạn của mình trong các lĩnh vực nghệ thuật khác nhau. Những đóng góp của ông đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nền mỹ thuật Việt Nam.
Con Đường Nghệ Thuật
Nguyễn Cương, tên thật là Nguyễn Văn Cương, sinh năm 1943 tại Hải Phòng, bắt đầu con đường nghệ thuật của mình vào năm 1968 nhờ sự động viên của một người bạn thân. Ông bắt đầu ghi lại cuộc sống xung quanh bằng những nét ký họa bình dị, từ những hoạt động nghiệp vụ và sinh hoạt của người lính, đến chân dung của những cụ già, em bé và cảnh sinh hoạt nông thôn.
Năm 1969, Nguyễn Cương được cử đi học tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam và tốt nghiệp vào năm 1974. Tác phẩm sơn mài nổi tiếng “Xưởng đóng tàu Hải Phòng” chính là bài thi tốt nghiệp của ông, được thực hiện dưới sự hướng dẫn của họa sĩ Nguyễn Đức Nùng, một bậc thầy về sơn mài. Trong suốt sự nghiệp kéo dài 45 năm, Nguyễn Cương đã sáng tác khoảng 500 bức tranh, trong đó có một số lượng lớn tranh sơn mài và hàng trăm tranh sơn dầu. Ông cũng sáng tác nhiều tranh tường khổ lớn và thực hành điêu khắc.
Theo nhà phê bình mỹ thuật Nguyễn Quang Việt, chỉ cần xem ba tác phẩm “Xưởng đóng tàu Hải Phòng”, “Những cô gái thông tin” và “Vật kỷ niệm của một người bạn” của Nguyễn Cương trong thời kỳ nghệ thuật hiện thực xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam (1954-1986), ông đã xứng đáng với danh hiệu “họa sĩ hiện thực xã hội chủ nghĩa”. Sau khi hoàn thành khóa tu nghiệp ở Hungary (1980-1983), Nguyễn Cương chuyển sang khuynh hướng hội họa biểu hiện cá nhân, với những tác phẩm mang thông điệp tạo hình từ nhu cầu nội tại của chính mình như “Trăng và đèn”, “Mặt đất hân hoan”, “Áng mây cổ nhân”, “Nỗi niềm tối”, “Nhận thức”, “Giới hạn có thể”, “Trầm tư màu đỏ”.
Từ những năm 2000, Nguyễn Cương tiếp tục sáng tạo với các đề tài vĩnh cửu như hoa lá, chim muông và phong cảnh qua các tác phẩm như “Mộng mơ xanh”, “Cá giỡn sóng”, “Vùng biển nắng”, “Sa Pa”, “Hoa cúc trắng” và “Những tọa độ của biển”. Đáng tiếc là khi còn nhiều dự định chưa hoàn thành, Nguyễn Cương đã đột ngột qua đời vào năm 2014, ở tuổi 71. Tác phẩm “Hoa hồng môn” có lẽ là bức tranh cuối cùng của ông, được vẽ vài tháng trước khi mất và được đánh giá là bức tranh hoa kỳ ảo nhất của ông.
Cuốn sách hội họa “Nguyễn Cương” ra đời để kỷ niệm 80 năm ngày sinh của ông, như một lời tiếc nhớ từ gia đình, bạn bè và đồng nghiệp gửi đến người họa sĩ tài năng. Cuốn sách cũng giúp độc giả hiểu thêm về chân dung họa sĩ và các tác phẩm của ông. Nhà phê bình mỹ thuật Nguyễn Quang Việt đã khẳng định rằng Nguyễn Cương là một trong những tiêu mẫu xác thực để tìm hiểu và nhìn nhận lại những giá trị đích thực của nền mỹ thuật đương đại và hiện đại Việt Nam.
Phong Cách Nghệ Thuật
Nguyễn Cương nổi bật với việc sử dụng chất liệu sơn mài, một chất liệu truyền thống của Việt Nam, cùng với sơn dầu. Ông thành thạo các kỹ thuật sơn mài phức tạp, kết hợp màu sắc và ánh sáng để tạo nên các tác phẩm tinh tế và sống động. Việc sử dụng sơn mài không chỉ thể hiện sự tôn trọng truyền thống mà còn cho thấy khả năng sáng tạo và kỹ thuật điêu luyện của ông.
Nguyễn Cương thường lấy cảm hứng từ cuộc sống hàng ngày, từ những hoạt động của người lính, chân dung, đến cảnh sinh hoạt nông thôn và đời sống thành thị. Các tác phẩm của ông phản ánh sâu sắc những biến đổi và thăng trầm của xã hội Việt Nam, từ thời kỳ chiến tranh đến thời kỳ hòa bình và phát triển.
Phong cách của Nguyễn Cương thể hiện sự giao thoa giữa nghệ thuật hiện thực xã hội chủ nghĩa và biểu hiện cá nhân. Trong thời kỳ nghệ thuật hiện thực xã hội chủ nghĩa, các tác phẩm của ông như “Xưởng đóng tàu Hải Phòng”, “Những cô gái thông tin” và “Vật kỷ niệm của một người bạn” mang đậm chất hiện thực, phản ánh đời sống và công việc của con người. Sau này, sau khi tu nghiệp ở Hungary, phong cách của ông chuyển sang biểu hiện cá nhân, với các tác phẩm như “Trăng và đèn”, “Mặt đất hân hoan” và “Nỗi niềm tối”, thể hiện những suy tư và cảm xúc cá nhân.
Các Tác Phẩm Tiêu Biểu
