Nguyễn Tư Nghiêm (20 tháng 10 năm 1918[2] – 15 tháng 6 năm 2016) là họa sĩ vẽ tranh sơn mài, sơn dầu và bột màu Việt Nam. Ông là một trong bộ tứ Sáng – Liên – Nghiêm – Phái của mỹ thuật Việt Nam, cũng là người mất sau cùng trong bộ tứ này. Ông là con rể của nhà văn Nguyễn Tuân.
Contents
Tiểu Sử Cuộc Đời – Hoạ Sĩ Nguyễn Tư Nghiêm
Nguyễn Tư Nghiêm (20/10/1918 – 15/6/2016) là một nghệ sĩ Việt Nam nổi tiếng với sự sáng tạo độc đáo trong tranh sơn mài, sơn dầu và bột màu. Ông được biết đến như là một trong những nghệ sĩ hàng đầu thuộc bộ tứ Sáng – Liên – Nghiêm – Phái, những người đã góp phần làm nên tầm vóc của nghệ thuật hội họa Việt Nam.
Sinh ngày 20 tháng 10 năm 1918 tại xã Nam Trung, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, mặc dù giấy khai sinh ghi nhận năm 1922, song thực tế ông sinh vào năm 1918, theo tuổi Mậu Ngọ, điều này đã được thể hiện trong nhiều tác phẩm về ngựa và con giáp Ngọ mà ông tạo ra sau này. Cụ Phó bảng Nguyễn Tư Tái là cha của ông, người đỗ cùng khoa thi với cụ Nguyễn Sinh Sắc.
Nguyễn Tư Nghiêm hoàn thành khóa học XV tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương từ năm 1941 đến 1946. Trong quãng thời gian này, vào năm thứ ba của khoa học, ông tạo ra bức tranh sơn dầu “Người gác Văn Miếu”, đạt giải nhất tại Salon Unique vào năm 1944, thu hút sự chú ý của cộng đồng mỹ thuật.
Trong giai đoạn kháng chiến chống Pháp, Nguyễn Tư Nghiêm đóng góp bằng cách giảng dạy tại Trường Mỹ thuật kháng chiến ở Việt Bắc. Sau đó, ông cũng dạy học tại Trường Mỹ Nghệ Hà Nội từ năm 1959 đến 1960.
Vào ngày 15 tháng 6 năm 2016, lúc 10 giờ 27 phút, ông từ trần tại Bệnh viện Hữu nghị Hà Nội, để lại thương tiếc cho lịch sử nghệ thuật Việt Nam.
Sự Nghiệp Của Hoạ Sĩ Nguyễn Tư Nghiêm
Nguyễn Tư Nghiêm, một trong những danh họa lỗi lạc của Việt Nam, được biết đến với tinh thần sáng tạo và niềm đam mê không ngừng. Trong sự nghiệp của mình, ông thường sử dụng sơn mài truyền thống, không mài, kết hợp với bột màu và giấy dó. Trên bức tranh, ông thường tái hiện những bước múa cổ, hình ảnh của Thánh Gióng, Kiều và các con giáp, với sự ưa thích màu sắc từ gam màu truyền thống của dân gian Việt Nam.
Tranh về Thánh Gióng của ông thường được biết đến với sức mạnh trong tạo hình và sự sống động của nhân vật cũng như cảnh vật. Ông chủ yếu sử dụng các chất liệu khác nhau để thể hiện tư thế và cảm xúc của các nhân vật trong tác phẩm của mình. Ông tự tin với lựa chọn của mình và thường nói: “Tôi không liên kết với bất kỳ nghệ thuật nước ngoài nào, tôi chỉ tìm thấy nguồn cảm hứng từ dân tộc và thấy rằng trong dân tộc chúng ta, có cả nhân loại và hiện đại”.
Nguyễn Tư Nghiêm là một bậc thầy trong lĩnh vực nghệ thuật, ông luôn dành hết mình và không ngừng tìm kiếm sự sáng tạo, thậm chí khi đã vượt qua tuổi 90. Ông là một ví dụ mẫu mực về lao động nghệ thuật, vẫn tiếp tục vẽ mỗi ngày với tinh thần nghiêm túc và sự nhiệt huyết không mệt mỏi.
Nguyễn Tư Nghiêm được coi là một trong “tứ trụ” thế hệ thứ hai của mỹ thuật Việt Nam hiện đại, cùng với các danh họa khác như Nghiêm, Liên và Phái. Họ là biểu tượng tiêu biểu cho thành tựu và phong cách đặc trưng của hội họa Việt Nam từ đầu thế kỷ 20 đến nay.
Chức Danh Chính Thức
- Nguyên Uỷ viên Uỷ ban Giải phóng huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An
- Nguyên Phụ trách Xưởng tranh phổ biến Hội Văn nghệ Việt Nam
- Nguyên Giảng viên trường Mỹ thuật Việt Nam ở Việt Bắc
- Nguyên Giảng viên Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam
- Nguyên Giảng viên Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội
- Nguyên Uỷ viên Ban Chấp hành Hội Mỹ thuật Việt Nam Khoá I (1957-1983); Họa sĩ Tổ Sáng tác của Hội Mỹ thuật Việt Nam đã nghỉ hưu
Giải Thưởng Của Hoạ Sĩ Nguyễn Tư Nghiêm
- 1944 – Giải nhất triển lãm duy nhất, tác phẩm: Cổng làng Mía, Cảnh đồng quê, Người gác Văn Miếu
- 1948 – Giải nhất Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc kháng chiến, tác phẩm: Du kích làng Phù Lưu
- 1957 – Giải thưởng triển lãm Mỹ thuật toàn quốc, tác phẩm: Con nghê
- 1975 – Giải thưởng Triển lãm Mỹ thuật Thủ đô, tác phẩm: Hai đĩa sơn mài
- Giải thưởng Hội họa Quốc tế Sofia – Bungari năm 1983
- 1985 – Giải chính thức Triển lãm Quốc tế nghệ thuật hiện thực ở Sophia (Bulgaria), tác phẩm: Điệu múa cổ I năm
- 1987 – Giải chính thức Triển lãm Quốc tế ở Hà Nội, tác phẩm; Điệu múa cổ II
- 1990 – Giải nhất Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc, tác phẩm: Gióng
- Giải Nhất Triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc năm 1948 và 1990
- 1996 – Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I về văn học nghệ thuật
- Huân chương Độc lập hạng Nhì
- Huân chương Kháng chiến hạng Nhất
- Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Nhất
- Huy chương Vì sự nghiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam
- Huy chương Vì sự nghiệp Mỹ thuật Việt Nam
Các Tác Phẩm Nổi Bật Nhất Của Nguyễn Tư Nghiêm
- Người gác Văn Miếu (giải nhất Salon Unique năm 1944)
- Cổng làng Mông Phụ
- Đánh cờ dưới bóng tre
- Trạm gác (1948)
- Con nghé (1957)
- Xuân Hồ Gươm (1957)
- Nông dân đấu tranh chống thuế (1960)
- Điệu múa cổ
- Mười hai con giáp
- Kim Vân Kiều
- Gióng (1990)