Danh họa Trần Lưu Hậu, sinh năm 1928. Ông được biết đến là một bậc thầy và một tài năng vĩ đại của mỹ thuật Việt Nam. Bộ tứ “Nhân, Hòa, Hậu, Kiệm” (gồm Lưu Công Nhân, Lê Huy Hòa, Trần Lưu Hậu, và Nguyễn Trọng Kiệm) đã có sức ảnh hưởng to lớn đối với nhiều thế hệ họa sĩ sau này.
Contents
Hoạ Sĩ Trần Lưu Hậu Là Ai?
Hoạ sĩ Trần Lưu Hậu, sinh ngày 3 tháng 10 năm 1928, sinh ra tại Đống Đa, Hà Nội. Ông là một trong những hoạ sĩ xuất sắc của Trường Mỹ thuật kháng chiến năm 1949, được hoạ sĩ Tô Ngọc Vân làm hiệu trưởng. Sau đó, ông tiếp tục học mỹ thuật tại Học viện Mỹ thuật Surikov, Moscow, Liên Xô.
Trong giai đoạn từ năm 1962 đến 1989, ông đã đóng góp lớn cho sự phát triển của mỹ thuật đương đại Việt Nam, là thầy của nhiều hoạ sĩ thành danh như Lê Anh Vân, Thành Chương, Đặng Xuân Hoà…
Trần Lưu Hậu là một trong số ít những hoạ sĩ tiên phong theo đuổi chủ nghĩa hậu ấn tượng và bút pháp trừu tượng biểu hiện tại Việt Nam.
Trong những năm 1980, khi mỹ thuật Việt Nam vẫn còn chìm trong chủ nghĩa hiện thực, ông cùng với Bùi Xuân Phái đã chọn con đường của hậu ấn tượng, với phong cách vẽ trừu tượng biểu hiện, tạo ra một làn sóng đổi mới trong nghệ thuật.
Trần Lưu Hậu đã truyền cảm hứng cho các thế hệ sau theo đuổi phong cách biểu hiện. Mặc dù học khoá kháng chiến, sau đó trở thành giảng viên mỹ thuật và làm thiết kế sân khấu, nhưng bản thân ông lại sáng tác với phong cách hiện thực đầy ngọt ngào.
Những năm 1980, sự tiên phong của ông trong hậu ấn tượng và trừu tượng biểu hiện không chỉ là mới mẻ tại Việt Nam mà còn tại khu vực Đông Nam Á và một phần của Châu Á. Ông đã cho thấy rằng không nhất thiết phải chọn trường phái mới để tạo ra những tác phẩm mới, bởi tư duy sáng tạo và tinh thần tác phẩm mới thể hiện chính tác phẩm đó.
Trong sự nghiệp hội họa, Trần Lưu Hậu đã quay trở lại với những đề tài cơ bản như phong cảnh, biển, cây cỏ, hoa lá, nude từ cuối những năm 1980. Bức tranh của ông trở nên đơn giản hơn, với các đường nét sơ đồ, nét bút lớn, dài, tạo nên không gian phong phú. Với sự kết hợp của các cặp màu tương phản và những vệt nét trắng-đen sắc nét, ông đã tạo ra những tác phẩm đầy màu sắc và sức sống.
Hoạ sĩ Trần Lưu Hậu là một người hiền lành, chất phác, luôn yêu quý mọi người. Ông được đánh giá là một hoạ sĩ lão luyện trong việc sử dụng màu sắc, với một bút pháp tự do, sáng tạo và phóng khoáng, tạo ra những nét bút mạnh mẽ và cuốn hút trong các tác phẩm của mình, đưa đến cho người xem những trải nghiệm thị giác đầy ấn tượng và không ngừng làm mới trong nghệ thuật.
Con Đường Đến Với Hội Hoạ Của Trần Lưu Hậu
Trong lĩnh vực hội họa, hoạ sĩ Trần Lưu Hậu đã thể hiện sự đa dạng trong các thể loại tác phẩm, nhưng được đánh giá cao nhất về việc sử dụng màu gốc, màu nguyên bản trong tranh trừu tượng.
Đề tài trong các tác phẩm của ông thường xoay quanh kháng chiến, phong cảnh thiên nhiên, phố phường Hà Nội, cảnh quan nông thôn, tĩnh vật… Các tác phẩm của ông đã được triển lãm và thu hút sự sưu tập tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới như Pháp, Đức, Singapore, Nga, Hong Kong (Trung Quốc)… Một số tác phẩm nổi bật trong bộ sưu tập của ông là bức “Vịnh Hạ Long”.
Trần Lưu Hậu được coi là hoạ sĩ tiên phong ở Việt Nam trong lĩnh vực biểu hiện, và ông cũng đã truyền cảm hứng cho các thế hệ sau theo đuổi phong cách này. Để duy trì được phong cách nghệ thuật đó trong suốt một giai đoạn dài không hề dễ dàng.
Đầu tiên, ông phải duy trì được sức khỏe. Ông thường làm việc trên những tác phẩm lớn, và làm việc hàng giờ trong một ngày. Ngay cả khi đã ở độ tuổi 80, ông vẫn tự mình lên Sa Pa (Lào Cai) để sáng tác hàng tháng. Mặc dù việc vẽ các tác phẩm trừu tượng đòi hỏi sự mất sức, nhưng ông không bao giờ lưỡng lự.
Thứ hai, ông phải duy trì được cảm xúc. Trần Lưu Hậu là một con người yêu đời và lạc quan.
“Giai đoạn thăng hoa của Trần Lưu Hậu là từ khi ông đã qua tuổi 70 và tiếp tục đến 90 tuổi” – như hoạ sĩ Phạm Bình Chương nhớ lại – “Có thể cảm thấy hơi phi thường, nhưng đó là sự thực.
Nghệ sĩ không biết đến tuổi nghỉ hưu, và sự sáng tạo luôn luôn trước mắt. Đó chính là niềm vui lớn nhất của một nghệ sĩ, và tôi cảm thấy như Trần Lưu Hậu được trời ban sức khỏe để làm những công việc mà ông yêu thích.”
Với hội họa, Trần Lưu Hậu đã quay lại với những đề tài cơ bản như phong cảnh, biển, cây cỏ, hoa lá, và nude từ cuối những năm 1980. Đây là giai đoạn mà ảnh hưởng của phong cách vẽ hiện thực kiểu Liên Xô vẫn còn đang rất mạnh mẽ trong mỹ thuật Việt Nam. Tuy nhiên, Trần Lưu Hậu lại tiếp tục sáng tác với góc nhìn cá nhân mạnh mẽ. Các nhà nghiên cứu trong ngành đánh giá rằng, vào thời điểm đó, ông sử dụng những nét bút lớn, dài và mạnh mẽ, tạo ra những không gian tràn đầy sức sống.
Các Tác Phẩm Nổi Bật Của Trần Lưu Hậu
Trần Lưu Hậu, Sapa, acrylic
Trần Lưu Hậu, Hoa, sáng tác: 1990, bột màu trên giấy, kích thước 80×100 cm
